วันนี้อากาศเย็นทั้งวันไม่มีแดดเลย พอดีแม่ทำขนมเทียนขาย เลยถือโอกาศทำของว่างยามหน้าหนาว แบบคนเหนือ นั่นคือข้าวปุกงา และ ข้าวหนุกงาด้วย
ข้าวปุกงาหรือโมจิข้าวเหนียวดำ
ของคนเหนือ เป็นขนมของคนไทใหญ่ ถ้าใครเคยไปปายจะต้องเคยทาน ทำจากข้าวเหนียวดำนำไปแช่น้ำซักครึ่งวันแล้วนำไปนึ่งให้สุก จากนั้นนำไปตำกับงาขี้ม้อนคั่วและเกลือ คนไทใหญ่เค้าจะใช้ครกกระเดื่อง เสียงจะดังปุกๆจึงเป็นที่มาของชื่อขนม ตำจนข้าวละเอียดจับตัวเหนียวเป็นก้อนก็นำมาแผ่เป็นแผ่น โดยใช้ไม้รีดบนใบตองทาน้ำมัน วิธีทานมีหลายแบบ จะทานเปล่าเลยก็ได้ แต่ที่นิยมส่วนมากจะนำไปปิ้งกับเตาถ่านจนแผ่นข้าวพองและเกรียมนิดหน่อย แล้วโรยด้วยน้ำอ้อยตำงาขี้ม้อนตอนร้อนๆ จะราดนมข้นหวานด้วยก็ได้ ทานตอนอากาศหนาวเข้ากันมาก วิธีเก็บคือเอาวางบนใบตองทับซ้อนกันสามารถเก็บไว้ได้ 2-3 วัน
วิธีทำข้าวปุกงาหรือโมจิข้าวเหนียวดำของคนเหนือ
- นำข้าวเหนียวทำไปแช่น้ำซักครึ่งวันแล้วนำไปนึ่งให้สุก
- จากนั้นนำไปตำกับงาขี้ม้อนคั่วและเกลือ
- ตำจนข้าวละเอียดจับตัวเหนียวเป็นก้อนก็นำมาแผ่เป็นแผ่น โดยใช้ไม้รีดบนใบตองทาน้ำมัน
วิธีทานมีหลายแบบ เช่น จะทานเปล่าเลยก็ได้ แต่ที่นิยมส่วนมากจะนำไปปิ้งกับเตาถ่านจนแผ่นข้าวพองและเกรียมนิดหน่อย แล้วโรยด้วยน้ำอ้อยตำงาขี้ม้อนตอนร้อนๆ จะราดนมข้นหวานด้วยก็ได้ ทานตอนอากาศหนาวเข้ากันมาก วิธีเก็บ คือ เอาวางบนใบตองทับซ้อนกันสามารถเก็บไว้ได้ 2-3 วัน
ข้าวหนุกงา
จะนิยมทานช่วงหน้าหนาวหลังฤดูเก็บเกี่ยว จะมีข้าวเหนียวใหม่ๆเพิ่งเก็บเกี่ยวมาก็จะเอามาทำข้าวหนุกงา เพราะข้าวใหม่ช่วงนี้จะหอม วิธีทำก็ง่ายๆ นำข้าวเหนียวแช่ค้างคืน คนเหนือเวลานึ่งข้าวจะมีน้ำข้าวหม่าซึ่งเป็นหัวเชื้อสำหรับใช้นึ่งข้าวอยู่ ทุกบ้าน ข้าวหม่าจะทำให้เวลานึ่งออกมาเหนียวนุ่ม ระหว่างนึ่งข้าวก็เตรียมงาขี้ม้อนโดยนำไปโขลกกับเกลือ จะโขลกละเอียดหรือหยาบแล้วแต่ความชอบ จากนั้นนำข้าวที่นึ่งสุกใหม่ๆมาคลุกและขยำ ขั้นตอนนี้จะเรียกว่า"หนุกงา" ทานร้อนๆจะช่วยลดความหนาวของอากาศได้มากๆ
วิธีทำข้าวหนุกงา
- นำข้าวเหนียวที่แช่ค้างคืน ไปนึ่ง
- ระหว่างนึ่งข้าวก็เตรียมงาขี้ม้อนโดยนำไปโขลกกับเกลือ จะโขลกละเอียดหรือหยาบแล้วแต่ความชอบ
- จากนั้นนำข้าวที่นึ่งสุกใหม่ๆมาคลุกและขยำ ขั้นตอนนี้จะเรียกว่า "หนุกงา" ทานร้อนๆจะช่วยลดความหนาวของอากาศได้มากๆ
(คนเหนือเวลานึ่งข้าวจะมีน้ำข้าวหม่าซึ่งเป็นหัวเชื้อสำหรับใช้นึ่งข้าวอยู่ทุกบ้าน ข้าวหม่าจะทำให้เวลานึ่งออกมาเหนียวนุ่ม)
ขนมจ๋อกหรือขนมเทียน
ปกติทุกบ้านในภาคเหนือจะนิยมทำกันตามเทศกาลและงานบุญ ถือว่าเป็นขนมหลักของงานบุญเลยก็ว่าได้เพราะทำกันทุกบ้าน ขนมจ๋อกของแม่จะเหนียวนุ่มลูกค้าชอบกันเยอะ สูตรของแม่ก็ไม่มีอะไรมาก แม่จะใช้แป้งข้าวเหนียวตราใบหยก ค่อยๆเทน้ำผสมลงไปนวด นวดนานๆจนแป้งไม่ติดมือ วันนี้เลยให้แม่ลองทำสูตรใหม่ในแบบของผม โดยทำแป้งเป็น4แบบ สีเหลืองผสมเนื้อฟักทอง สีม่วงผสมแป้งข้าวเหนียวดำกับแป้งข้าวเหนียวขาว สีขาวแบบธรรมดา และ สีขาวผสมงาขี้ม้อน ตัวไส้แม่มะพร้าวทึนทึกขูดขาว มะพร้าวอ่อน น้ำตาลโตนด น้ำตาลทรายนิดหน่อยเพิ่มความหวานแหลม ผัดไส้ให้เหนียวแล้วนำไปห่อกับตัวแป้ง
วิธีทำขนมจ๋อกหรือขนมเทียน
นำแป้งขนมเทียน (แป้งข้าวเหนียวตราใบหยก) นวดน้ำอย่างเดียว (ไม่ใส่น้ำตาล) ค่อยๆเทน้ำผสมลงไปนวด นวดนานๆจนแป้งไม่ติดมือ แบ่งแป้งเป็นก้อนกลมๆเตรียมห่อไส้ต่างๆ
- ส่วนแป้งที่มีสีเหลือง ให้ผสมเนื้อฟักทองลงไปนวดก่อน
- ส่วนแป้งที่มีสีม่วง ผสมแป้งข้าวเหนียวดำกับแป้งข้าวเหนียวขาว
- ส่วนแป้งที่มีสีขาว เป็นแป้งแบบธรรมดาและผสมงาขี้ม้อน
วิธีทำไส้ขนม
- นำมะพร้าวทึนทึกขูดขาว มะพร้าวอ่อน น้ำตาลโตนด และน้ำตาลทรายนิดหน่อยเพิ่มความหวานแหลม
- ผสมทุกอย่างรวมกัน แล้วผัดไส้ให้เหนียว พักจนเย็นตัวลง ปั้นเป็นก้อนกลมแล้วนำไปห่อกับตัวแป้ง
วิธีห่อขนมใส่ใบตอง
ปกติเราจะใช้ใบตองทาน้ำมันแล้วทาบไว้ก่อนห่อให้ใหม่คับ ของแม่เค้าทำทีละเยอะๆ ลดขั้นตอนการทานน้ำมันกับใบตองโดยการเอาขนมคลุกน้ำมันเวลาห่อไส้เสร็จก่อน เลยคับ จะได้ไม่ต้องมานั่งทาน้ำมันบนใบตองทีละใบ